پاسخ کوتاه و صریح این است: خیر، سنگ گرانیت سرطانزا نیست.
این نگرانی از آنجا نشأت میگیرد که گرانیت، مانند بسیاری از سنگهای طبیعی، حاوی مقادیری از عناصر رادیواکتیو طبیعی مانند اورانیوم و توریوم است که میتوانند گاز رادون منتشر کنند. اما میزان انتشار این مواد بسیار پایین و در حد ایمن است. سنگ گرانیت رادیو اکتیویته است و گاز رادون که سرطان زاست منتشر میکند؛ اما مقدار انتشار رادیو اکتیو در محدوده خطر قرار ندارد که یعنی سنگ گرانیت سرطان زا نیست. به گفته سازمان حفاظت محیط زیست ایالت متحده میزان انتشار گاز رادون از سنگ گرانیت خطرناک نیست.
در واقع، پرتوگیری از منابع طبیعی محیط، مانند خاک زیر ساختمان و مصالح ساختمانی دیگر، بسیار بیشتر از میزانی است که از کانتر یا کفپوش گرانیتی شما ساطع میشود. بنابراین، میتوانید با خیال راحت از زیبایی و دوام گرانیت، مانند مدل محبوب سنگ گرانیت گلکسی، در فضای داخلی خود استفاده کنید.

رادون چیست؟
رادون Rn یک گاز نجیب، بیرنگ، بیبو و بیمزه است که بهطور طبیعی رادیواکتیو محسوب میشود. این گاز محصول فرعی تجزیه طبیعی اورانیوم در خاک، سنگها (بهویژه گرانیت و شیل) و آب است.
رادون از زمین و مصالح ساختمانی به آرامی آزاد میشود. این گاز سنگینتر از هواست و میتواند در فضاهای بسته و فاقد تهویه مناسب، بهخصوص در زیرزمینها و طبقات پایین، انباشته شود.
با این حال، باید توجه داشت که منبع اصلی ورود رادون به محیط داخلی خانه، خاک زیر ساختمان است (که حدود ۸۰ درصد رادون منتشر شده در محیط اطراف از این طریق بوجود میآید)، نه سنگهای گرانیتی.
میزان رادیواکتیویته در سنگ گرانیت
سنگ گرانیت از ترکیب مواد معدنی مختلف از جمله کوارتز، فلدسپات و میکا تشکیل شده است. برخی از این مواد ممکن است حاوی مقادیر بسیار جزئی از عناصر رادیواکتیو باشند.
اما نکته مهم این است که میزان این عناصر در گرانیت آنقدر پایین است که در دسته سنگهای ایمن قرار میگیرد. در واقع، مقدار تابش گرانیت بسیار کمتر از میزان مجاز تعریفشده توسط سازمانهای بینالمللی است.
برای مثال، سنگهایی مانند سنگ گرانیت گلکسی که در آشپزخانهها و کفپوشها استفاده میشود، از محبوبترین و در عین حال ایمنترین نمونهها هستند.

اندازهگیری و تعیین آستانه خطر برای رادیواکتیو
سازمانهای سلامت جهانی و زیستمحیطی مانند EPA (سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا) برای مواد ساختمانی، آستانههای ایمنی مشخص کردهاند. بر اساس این استانداردها، میزان رادیواکتیویته مجاز در سنگهای ساختمانی باید بهگونهای باشد که غلظت گاز رادون در فضای داخلی از ۴ پیکوکوری در هر لیتر هوا بیشتر نباشد.
تستهای انجامشده روی صدها نوع سنگ گرانیت در بازار جهانی نشان میدهد که تقریباً همهی آنها، از جمله سنگهای وارداتی و داخلی، بسیار پایینتر از این حد خطر قرار دارند.
چطور متوجه شویم که آیا سنگ گرانیت سرطانزاست یا خیر؟
برای اطمینان از ایمنی سنگ گرانیت در منزل یا محل کار، میتوان از دستگاههای اندازهگیری گاز رادون استفاده کرد. این دستگاهها بهصورت کیتهای خانگی یا تجهیزات تخصصی در دسترس هستند.
علاوه بر این، در زمان خرید سنگ نیز میتوانید از فروشنده بخواهید گواهی استاندارد یا تست رادیواکتیویته را ارائه دهد. بسیاری از شرکتهای معتبر مانند شایمون استون، سنگهای خود را از نظر ایمنی و سلامت بررسی میکنند تا خیال مشتریان راحت باشد.
راهکارهای کاهش رادیواکتیویته در سنگ گرانیت
اگرچه گرانیت ذاتاً ایمن است، اما رعایت چند نکته ساده میتواند سطح اطمینان را بیشتر کند و هرگونه نگرانی احتمالی را از بین ببرد:
۱. تهویه مطبوع مناسب
داشتن تهویه مناسب در آشپزخانه، حمام یا فضاهایی که سنگ گرانیت استفاده شده، یکی از بهترین روشها برای جلوگیری از تجمع گاز رادون است. استفاده از هود آشپزخانه و باز گذاشتن پنجرهها کمک زیادی به کاهش غلظت رادون میکند.
۲. پوشش سطح سنگ
استفاده از پوششهای محافظ یا رزین شفاف روی سطح سنگ گرانیت میتواند مانع از آزاد شدن ذرات یا گازها از سطح سنگ شود. این پوششها علاوه بر افزایش زیبایی، در طول عمر سنگ نیز تاثیر مثبت دارند.
۳. تست دورهای محیط
در خانههایی که از سنگ گرانیت زیاد استفاده شده، توصیه میشود هر چند سال یکبار تست رادون انجام شود. این کار هزینهی زیادی ندارد اما خیال شما را از بابت سلامت محیط زندگی آسوده میکند.
۴. انتخاب سنگ با رادیواکتیو کمتر
اگر هنوز در مرحله انتخاب هستید، بهتر است از فروشگاههایی خرید کنید که اطلاعات فنی سنگها را در اختیار مشتری قرار میدهند.

جمع بندی
در پایان باید گفت که سنگ گرانیت سرطانزا نیست و نگرانی در این زمینه بیشتر به شایعات و برداشتهای نادرست برمیگردد.
بر اساس بررسیهای علمی، انتشار گاز رادون از گرانیت بسیار کمتر از حد خطر است و استفاده از آن در آشپزخانه، سرویس بهداشتی یا کف ساختمان هیچ تهدیدی برای سلامت انسان ندارد.
تنها کافی است تهویه مناسب برقرار باشد و از فروشندگان معتبر مانند شایمون استون خرید کنید تا از سلامت و کیفیت سنگ اطمینان داشته باشید.


